قطعا همه شما تابه‌حال یونولیت دیده‌اید؛ این محصول درواقع نوعی از فوم پلی استایرن است و کاربردهای مختلفی دارد. فوم پلی استایرن در اواسط قرن ۱۹ میلادی به‌شکلی تقریبا اتفاقی کشف شد. در این مقاله به بررسی فوم پلی استایرن و کاربرد فوم پلی استایرن در ساخت ماکت پرداخته‌ایم.
فوم پلی استایرن چیست؟
پلی استایرن یک ماده شیمیایی و پلیمر است که از مونومر استایرن ساخته شده است. استایرن از مواد پتروشیمی است که از نفت خام به‌دست می‌آید. در اواسط قرن ۱۹ میلادی بود که شیمی‌دانان کشف کردند پلاستیک‌ها علاقه زیادی به ساختن پلیمر دارند. این کشف منجر به نتایج زیادی شد که فوم پلی استایرن هم یکی از آن‌ها بود.
انواع فوم پلی استایرن
به‌طورکلی ۴ نوع مختلف از پلی استایرن وجود دارد؛ هریک از انواع این پلیمر دارای ویژگی‌ها و کاربردهای مختلفی هستند که درادامه به آن‌ها اشاره شده است.
فوم پلی استایرن معمولی یا GPPS
در مصارف عمومی و متداول روزانه، از این نوع از فوم استفاده می‌شود. این فوم استحکام بالایی دارد و سبک است؛ همچنین عایق بودن آن باعث شده است که در زمینه الکترونیک استفاده‌های زیادی از آن شود. بسیاری از ظروف پلاستیکی و اسباب‌بازی‌ها با استفاده از این ماده ساخته می‌شوند. این ماده در ایران بانام کریستال نیز شناخته می‌شود.
پلی استایرن مقاوم یا HIPS
همان‌طور که از اسم این ماده مشخص است، مقاومت بالای آن ویژگی برتر آن است. High-Impact Polystyrene که در ایران به آن هایمپک هم گفته می‌شود، مقاومت بسیار بیش‌تری نسبت به فوم پلی استایرن معمولی دارد.
این ماده به اشکال مختلفی ساخته می‌شود و در هرحالت مقاومت بالایی دربرابر ضربه و فشار دارد. بههمین دلیل از آن در ساخت انواع پوشش‌ها، تجهیزات ورزشی و بدنه لوازم خانگی استفاده می‌شود.
فوم پلی استایرن انبساطی یا EPS
این پلیمر که با نام یونولیت نیز شناخته می‌شود، ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد. فوم پلی استایرن انبساطی درواقع یک پلیمر سفیدرنگ است که ماده‌ای فوم‌کننده به آن افزوده می‌شود. این فوم ساختاری سلولی دارد و ممکن است ساختار بسیار زیادی از آن را هوا تشکیل دهد.
ساختار خاص این نوع از فوم پلی استایرن باعث می‌شود تا این ماده استحکام بسیار بالایی درمقابل وزن بسیار کم داشته باشد. این نوع از فوم همچنین دربرابر آتش‌سوزی بسیار مقاوم است و تغییرات دما و گرمای زیاد تاثیری روی ساختار آن نمی‌گذارند.
از این نوع از فوم پلی استایرن در ساخت ماکت، بسته‌بندی انواع لوازم خانگی و تجهیزات مختلف و عایق استفاده می‌شود.
برای مطالعه بیشتر درباره فوم EPS کلیک کنید
فوم پلی استایرن اکسترود یا xps
این نوع از پلی استایرن برخلاف پلی استایرن انبساطی که حفره‌های زیادی در ساختارش وجود داشت، فاقد هرگونه حفره است و بافتی منسجم و فشرده دارد. فوم پلی استایرن اکسترود از بلورهای جامد پلی استایرن تشکیل می‌شود و دارای مقاومت بالا دربرابر ضربه نفوذ است.
ساختار این فوم باعث شده است تا عایق بسیار خوبی دربرابر رطوبت و گرما باشد. بههمین دلیل از آن در عایق‌کاری ساختمان‌ها و سوله‌ها استفاده می‌شود.
برای مطالعه بیشتر درباره فوم XPS کلیک کنید
کاربردهای فوم پلی استایرن
فوم پلی استایرن در زمینه‌ها و صنایع گوناگونی استفاده می‌شود و کاربردهای بسیار زیادی دارد. درادامه کاربردهای این ماده در صنایع مختلف را بررسی کرده‌ایم.
تجهیزات الکترونیکی
- ساخت محفظه تلویزیون
- ساخت قطعات داخلی تلویزیون
- تجهیزات شبکه و کامپیوتر
زیبایی تجهیزات الکترونیکی یکی از معیارهای مهم در کنار عملکرد بالا است که با استفاده از فوم پلی استایرن می‌توان به این موارد دست پیدا کرد.
لوازم خانگی
در ساخت انواع لوازم خانگی مانند یخچال، اجاق گاز، مایکروفر، مایکرویو، جاروبرقی بلندر و انواع وسایل دیگر از این فوم استفاده می‌شود.
مواد غذایی
از این فوم به‌دلیل عایق بودن دربرابر حرارت، در بسته‌بندی انواع مواد غذایی گرم و سرد استفاده می‌شود.
عایق‌سازی
فوم پلی استایرن عایقی با کیفیت بالا در برابر رطوبت، صدا و حرارت است. بههمین دلیل از آن در عایق‌بندی دیوارها و سقف ساختمان‌ها، بدنه یخچال، فریزر و تاسیسات سردخانه استفاده می‌شود.
خودروسازی
دستگیره‌ها و پنل‌های مختلف خودروها، با استفاده از این فوم ساخته می‌شوند. همچنین در خودروها از فوم پلی استایرن به‌عنوان عایق صدا و گرما نیز استفاده می‌شود.
پزشکی و آزمایشگاهی
- سینی‌های کشت بافت
- دیش‌های پزشکی
- لوله‌های آزمایش
- محفظه‌های تجهیزات
بسته‌بندی
- جعبه‌های وسایل مختلف مانند سی‌دی‌ها
- انواع پوشال
- بسته‌بندی مواد غذایی منجمدشده
- محافظت از بسته‌های مختلف در حمل‌و‌نقل
سایر کاربردهای فوم پلی استایرن
- استفاده از آن در انواع تابلوهای اعلانات و بیلبوردها
- ساخت بلوک‌های پلی استایرن
- استفاده از فوم پلی استایرن در ساخت ماکت به‌دلیل قابلیت شکلپذیری بالای آن
- ساخت دانه‌ها و گرانول فوم
مزایای استفاده از فوم پلی استایرن در ساخت ماکت
به‌دلیل شکلپذیری بالا، از فوم پلی استایرن در ساخت ماکت نیز استفاده می‌شود. دانشجویان رشته‌های مختلف مانند معماری و عمران و موسساتی مانند پارس فوم کات، از فوم پلی استایرن استفاده‌های زیادی در ساخت ماکت می‌کنند.
بسیاری از متخصصان و کارشناسان باور دارند که یکی از بهترین مواد برای ساخت ماکت، به‌خصوص در ابعاد کوچک، فوم پلی استایرن یا یونولیت است.
یکی از دلایلی که انواع مختلف فوم پلی استایرن در ساخت ماکت استفاده می‌شود، برش دادن راحت و سریع آن است. این ماده استحکام بالایی دربرابر فشار دارد اما می‌توان آن را به‌راحتی با دستگاه‌های برش مانند CNC برش داد و به شکل دلخواه درآورد.
از دیگر مزایای استفاده از فوم پلی استایرن در ساخت ماکت می‌توان به مقاومت آن دربرابر تغییرات محیطی اشاره کرد. این فوم دربرابر تغییرات دمایی، رطوبت و ضربه مقاومت بالایی دارد.
زیبایی یکی از عوامل مهم در ماکت‌سازی است که با استفاده از فوم پلی استایرن می‌توان به این عامل دست پیدا کرد. این فوم را می‌توان به اشکال مختلفی درآورد و ریزترین جزئیات طرح را با آن نشان داد. همچنین این فوم‌ها را می‌توان به‌شکل دلخواه رنگ کرد.
جمع‌بندی
در این محتوا به بررسی فوم پلی استایرن پرداختیم؛ تاریخچه و ماهیت این ماده را بررسی و به کاربردها و مزایای آن برای ماکت‌سازی اشاره کردیم. همچنین اگر می‌خواهید تا طرح و ماکتتان را با استفاده از فوم پلی استایرن بسازید، با کارشناسان ما در پارس فوم کات تماس بگیرید.